Program Re_Open UK ma być odpowiedzią na negatywne konsekwencje gospodarcze, jakie pociągnęło za sobą wystąpienie Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej. Niekorzystny wpływ brexitu na dotychczasową działalność wielu rodzimych firm szczególnie wyraźnie dał o sobie znać po zakończeniu okresu przejściowego, istotnie oddziałując na warunki wymiany handlowej z rynkiem brytyjskim. Jakie potrzeby adresuje Program Re_Open UK? Kto będzie mógł z niego skorzystać i jaki typ projektów zostanie objęty wsparciem unijnym w ramach tej inicjatywy? Wyjaśniamy w poniższym artykule.
Re_Open UK – kluczowe założenia programu
Unia Europejska stanowi jednolity rynek wspólnotowy, a jednym z jej głównych celów jest dążenie do zrównoważonego rozwoju gospodarczego i społecznego państw członkowskich poprzez sukcesywne podnoszenie konkurencyjności firm. Dynamika tego postępu jest determinowana nie tylko przez indywidualną kondycję poszczególnych krajów, ale również przez procesy zachodzące na szczeblu międzynarodowym. Z tego powodu wyjście Zjednoczonego Królestwa ze struktur UE nieuchronnie spowodowało liczne konsekwencje zarówno dla Polski, jak i dla całej Unii. Dzisiejszy handel ze Zjednoczonym Królestwem istotnie różni się od wymiany w ramach jednolitego rynku oraz unii celnej. Odrębne przestrzenie regulacyjne i prawne tworzą istotne trudności i bariery dla rodzimych firm chcących efektywnie handlować towarami i usługami na rynku brytyjskim. Odpowiedzią na ten problem jest ogłoszony w lipcu 2020 r. nowy instrument finansowy w postaci pobrexitowej rezerwy dostosowawczej. W celu zagwarantowania sprawnego wydatkowania środków unijnych powołany został specjalny program Re_Open UK.
Nadrzędnym celem Programu Re_Open UK jest wsparcie polskich przedsiębiorstw w wyzwaniach, jakie czekają na nie w związku z wystąpieniem Zjednoczonego Królestwa z UE. Jego podstawowym zadaniem jest zatem przeciwdziałanie negatywnym skutkom brexitu, które dotknęły firmy działające na terenie naszego kraju – w szczególności mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa (zwane MŚP). W ramach programu udzielane będzie również wsparcie inwestycyjne związane zarówno z adaptacją polskich firm do zmian wynikających bezpośrednio z nowych uwarunkowań w handlu na rynku brytyjskim, jak i pozwalające na sprawne przeprofilowanie prowadzonej działalności czy stworzenie nowej oferty produktów lub usług.
Podmiotem zarządzającym programem jest Łódzka Specjalna Strefa Ekonomiczna S.A., która jest odpowiedzialna za ogłaszanie naborów, ocenę formalno-merytoryczną wpływających wniosków o dofinansowanie, a także podpisywanie umów i realizację projektów przez końcowych beneficjentów. Budżet alokowany na to przedsięwzięcie sięga kwoty 116 597 576 euro przeznaczonej na wsparcie finansowe polskich przedsiębiorstw, które ucierpiały w wyniku brexitu (niezależnie od ich wielkości, branży czy regionu działalności). Środki te będą rozdysponowywane w formie bezzwrotnych dotacji.
Główne obszary wsparcia w ramach Re_Open UK
Obszarami, które będą dofinansowywane ze środków unijnych z programu Re_Open UK, są: wsparcie przedsiębiorstw niekorzystnie dotkniętych skutkami brexitu oraz wsparcie przedsiębiorstw zależnych od działalności połowowej.
Wsparcie przedsiębiorstw niekorzystnie dotkniętych skutkami brexitu
W ramach tego działania wsparcie unijne trafi do firm realizujących następujące typy projektów:
- Nowe kierunki eksportu – udział w międzynarodowych targach w charakterze wystawcy, organizacja oraz udział w misjach gospodarczych. Dopuszczalne koszty kwalifikowane to m.in.:
- zakup i zabudowa stoiska;
- rezerwacja miejsca wystawowego na targach;
- obsługa techniczna stoiska;
- koszty związane z podróżą służbową trzech pracowników uczestniczących w targach;
- ubezpieczenie i odprawa celna eksponatów;
- usługi tłumaczeniowe wraz z prawami autorskimi;
- produkcja materiałów promocyjnych poświęconych targom;
1. Restart inwestycyjny – inwestycje w środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne służące do uaktualnienia lub poszerzenia dotychczasowej oferty bądź opracowania nowej w celu pozyskania dodatkowych źródeł przychodu. Katalog kosztów kwalifikowanych w tym przypadku obejmuje m.in.:
- nabycie lub wytworzenie środków trwałych;
- nabycie robotów i materiałów budowlanych;
- nabycie wartości niematerialnych i prawnych w postaci patentów, licencji czy innych praw własności intelektualnej;
2. Akcja adaptacja do zmian – wsparcie finansowe otrzymają projekty, mające na celu adaptację przedsiębiorstwa do nowych uwarunkowań wymiany handlowej oraz przedsięwzięcia, w wyniku których firmy uzyskają profesjonalne doradztwo dotyczące możliwości rozwojowych na nowych rynkach. Program dopuszcza możliwe koszty kwalifikowane takie jak np.:
- usługi doradcze w zakresie m.in. projektowania dopasowania produktu/usługi do potrzeb rynku docelowego, projektowania kanałów dystrybucji, pozyskiwania certyfikacji, akredytacji lub koncesji;
- koszty wyszukiwania potencjalnych partnerów zagranicznych i negocjacji handlowych;3. Brexit bez straty – warunkiem wsparcia finansowego jest udowodnienie przez firmę zdiagnozowanych negatywnych konsekwencji powstałych jako bezpośredni skutek brexitu, dofinansowaniu będą podlegać wyłącznie koszty poniesione od 1 stycznia 2020 r. do momentu ogłoszenia naboru wniosków, a więc do 15 lipca 2022 r. Co istotne, wsparcie unijne nie będzie obejmowało kosztów dotyczących tworzenia i prowadzenia sieci dystrybucji ani wydatków związanych z ilością wywożonych produktów.
W ramach działania 1. finalna wartość udzielonej pomocy nie może przekroczyć 100% wartości wydatków kwalifikowanych w przypadku projektów realizowanych przez firmy należące do sektora MŚP oraz 85% wartości kosztów kwalifikowanych w odniesieniu do inicjatyw podejmowanych przez firmy inne niż MŚP. Wsparcie unijne będzie udzielane w formie refundacji w trybie konkursowym.
Co ważne, poszczególni wnioskodawcy mogą składać projekty, łącząc typy: nowe kierunki eksportu, restart inwestycyjny oraz akcja adaptacja do zmian. Wyjątek od tej zasady stanowi typ 4. brexit bez strat, którego nie można łączyć z pozostałymi rodzajami projektów.
Wsparcie przedsiębiorstw zależnych od działalności połowowej w związku z ograniczeniami wywołanymi przez brexit
Negatywne skutki związane z brexitem w szczególny sposób oddziałują na sektor rybołówstwa. Z tego powodu program Re_Open UK uwzględnia również projekty pomocy indywidualnej adresowanej do przedsiębiorstw prowadzących działalność połowową na wodach Zjednoczonego Królestwa, a także na wodach terytoriów o specjalnym statusie oraz tych objętych umowami w sprawie połowów z państwami nadbrzeżnymi, w przypadku których uprawnienia dla flot UE zostały ograniczone w wyniku brexitu.
Wartość wsparcia finansowego ze środków unijnych będzie miała formę rekompensaty stanowiącej równowartość utraty dochodu za liczbę dni, w których zaprzestano połowów. Z pomocy w ramach tej inicjatywy będą mogły skorzystać wszystkie przedsiębiorstwa prowadzące działalność połowową (bez względu na posiadany status), których sytuacja uległa znacznemu pogorszeniu w związku z wystąpieniem Zjednoczonego Królestwa z UE. Wsparcie będzie rozdysponowywane beneficjentom w postaci dotacji.
Warunki i terminy naboru projektów
Podział alokacji w ramach ogłaszanych naborów wniosków zakłada, że co najmniej 70% środków unijnych trafi do mikro, małych i średnich przedsiębiorstw, mających znaczący udział w polskim PKB, a jednocześnie pozostających najbardziej narażonymi na negatywne skutki zmian rynkowych, które wydarzyły się po brexicie, oraz związaną z nimi utratę płynności finansowej. Pomoc finansowa ze strony UE ma więc na celu przede wszystkim wesprzeć te firmy w skutecznym udźwignięciu zwiększonych potrzeb administracyjnych i kosztów adaptacyjnych do nowych warunków handlu z rynkiem brytyjskim. Wsparcie unijne w ramach programu Re_Open UK obejmie jednak również większe przedsiębiorstwa, które pozostają w istotnej zależności z MŚP i w dużej mierze determinują ogólną kondycję polskiego handlu zagranicznego.
Pierwsza runda naboru wniosków do programu Re_Open UK rozpoczęła się 15.07.2022 r. i potrwa do 05.08.2022 r. Wnioskodawcami mogą być zarówno przedstawiciele MŚP, jak i pozostałych firm, które spełniają wymogi konkursu. Złożenie formularza wniosku o dofinansowanie możliwe jest jedynie w ustalonych terminach, dlatego należy działać szybko. Aby projekty mogły kwalifikować się do wsparcia w ramach programu, muszą zawierać precyzyjny opis przedsięwzięć, których celem jest przeciwdziałanie lub łagodzenie skutków brexitu. Ponadto ważnym warunkiem uznania poniesionych przez firmę wydatków jako kosztów kwalifikowanych w projekcie jest wykazanie ich bezpośredniego związku z nowymi uwarunkowaniami wymiany handlowej ze Zjednoczonym Królestwem.
Jako Elpartners pomożemy Państwu zarówno w zidentyfikowaniu możliwości i szans zakwalifikowania Państwa firmy do programu Re_Open UK, jak i zajmiemy się wszelkimi niezbędnymi formalnościami takimi jak sporządzenie wniosku i przygotowanie rzetelnej dokumentacji dowodowej czy kontakt z Instytucją Zarządzającą.
Po więcej informacji zapraszamy do kontaktu z naszymi specjalistami pod numerem telefonu: 573 454 379 lub adresem e-mail: info@elpartners.pl.
