Wzrost inwestycji ukierunkowanych na wsparcie zielonej transformacji i sukcesywne wdrażanie rozwiązań mających na celu zwiększenie efektywności energetycznej w Polsce to istotny czynnik niezbędny do przyszłego rozwoju kraju. Efektywność energetyczna okazuje się bowiem jednym z kluczowych działań na rzecz gospodarki niskoemisyjnej, a jej zasięg powinien obejmować zarówno przedsiębiorstwa (szczególnie z sektora energetyki, przemysłu czy usług), jak i instytucje publiczne oraz prywatne gospodarstwa domowe. Z tego powodu działania z zakresu poprawienia efektywności energetycznej w Polsce stanowią istotny punkt na liście priorytetów programów unijnych realizowanych w nowej perspektywie finansowej.
Co to jest efektywność energetyczna?
Najprościej zdefiniować ją jako racjonalne wykorzystywanie energii polegające na świadczeniu większej liczby usług o lepszej wydajności bez jednoczesnego zwiększania nakładów energetycznych. Poprawa efektywności energetycznej w istotny sposób wpływa na całą gospodarkę i przekłada się na mniejsze zużycie energii oraz wzrost konkurencyjności polskiego sektora energetycznego, dla którego jednym z kluczowych wyzwań jest ograniczenie emisji cieplarnianych i zanieczyszczeń. Programy unijne, które mają w swoich celach realizację założeń zielonej gospodarki, pozwalają w znaczący sposób ograniczyć zużycie energii poprzez dofinansowanie inwestycji prowadzących do poprawy efektywności energetycznej budynków i przemysłu.
Dotacje unijne na efektywność energetyczną
Realizacja celów europejskiego zielonego ładu to kluczowy obszar tematyczny, wokół którego skoncentrowane będą Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki 2021-2027 (FENG). Finansowanie w ramach tej inicjatywy obejmie przede wszystkim projekty wspierające zrównoważony rozwój, neutralność klimatyczną i wdrażanie modelu zielonej transformacji, czyli działania, które weszły w zakres III priorytetu programu – zazielenienie przedsiębiorstw. Budżet na ten cel to ponad 800 mln EUR, które zostaną rozdysponowane wśród przedsiębiorstw z sektora MŚP, tzw. small mid-caps, mid-caps, a także dużych firm. Dofinansowaniu będą podlegać działania ukierunkowane m.in. na zwiększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii, ograniczenie emisji gazów cieplarnianych czy modernizację budynków i zakup urządzeń redukujących zużycie energii.
Wsparcie dla przedsiębiorców i rozbudowa publicznej infrastruktury badawczej
Program Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki zakłada finansowanie projektów o znaczeniu strategicznym dla rozwoju polskiej gospodarki. Wśród nich wymienić można również projekty zorientowane na rozbudowę publicznej infrastruktury badawczej. Środki unijne zostaną ponadto przeznaczone na rozwój instytucji otoczenia biznesu takich jak ośrodki innowacji.
Instrumenty łączące finansowanie zwrotne i dotacyjne
W ramach FENG będzie możliwe finansowanie nie tylko w formie bezzwrotnych dotacji, ale również w postaci instrumentów finansowych oraz instrumentów łączących finansowanie zwrotne i dotacyjne. W celu wsparcia efektywności energetycznej i redukcji emisji gazów cieplarnianych zostaną uruchomione tzw. kredyty ekologiczne adresowane do firm z sektora MŚP oraz przedsiębiorstw typu small mid-caps i mid-cap, które będą połączeniem finansowania dłużnego z dotacjami.
Ponadto dla podmiotów należących do MŚP, a także dużych firm zostanie powołany instrument gwarancyjny połączony z dotacjami. Zakres wsparcia obejmie w tym przypadku m.in. modernizację budynków i linii produkcyjnych czy zakup sprzętów ograniczających zużycie energii. Dla dużych podmiotów wsparcie uzupełniające w postaci dotacji będzie mogło mieć jednak formę wyłącznie dofinansowania do oprocentowania kredytów, zaś w kontekście MŚP będzie możliwa dotacja zarówno na koszty oprocentowania, jak i pokrycie części kosztów inwestycji.
W jaki sposób można starać się o dofinansowanie?
Uruchomienie pierwszych konkursów w ramach programu FENG zgodnie z zapowiedziami instytucji zarządzającej ma nastąpić jeszcze w IV kwartale tego roku. Warto więc już teraz zweryfikować szanse firmy na pozyskanie dofinansowania ze środków unijnych i przygotować się do ewentualnej aplikacji. W tym zadaniu wesprą Państwa doświadczeni specjaliści z Elpartners. Należy bowiem pamiętać, że planowanie, zarządzanie i finansowanie innowacji to czasochłonny proces wymagający przemyślanego i ustrukturyzowanego planu działania. Warto zatem wesprzeć się doświadczeniem i wiedzą ekspertów.